Linda Roozenbeek, mondhygiëniste

Parodontitis en zwangerschap

Zwanger en nu?

Gefeliciteerd! Wat leuk dat je zwanger bent! Er zijn veel dingen waar je rekening mee moet houden, over na moet denken en moet regelen voor en tijdens je zwangerschap. Hierbij komt ook nog dat je gebit en tandvlees extra aandacht nodig hebben! Je tandvlees is namelijk tijdens de zwangerschap extra gevoelig voor ontstekingen. Het advies is daarom dan ook om een afspraak te maken bij je tandarts of mondhygiëniste voor een extra controle.

Hoe ontstaat een tandvleesontsteking?

In de mond bevinden zich altijd bacteriën. Deze bacteriën hechten zich aan het tandoppervlak en vormen hier een kleverig laagje dat tandplak wordt genoemd. Zelfs wanneer we een dag niet zouden eten of drinken wordt er tandplak gevormd en omdat het dezelfde kleur heeft als de tanden en kiezen valt het nauwelijks op. Als tandplak langer aanwezig blijft word dit hard (tandsteen) en kun je het zelf niet meer wegpoetsen. Een tandvleesontsteking, ook wel gingivitis genoemd, ontstaat doordat deze bacteriën zich onder de tandvleesrand hechten. Je zult dit herkennen doordat het tandvlees dikker en roder wordt en kan gaan bloeden tijdens het tandenpoetsen of bij het gebruik van een tandenstoker.

Zwangerschapsgingivitis

Zwangerschapsgingivitis is een ander woord voor ontstoken tandvlees als gevolg van de zwangerschap. Als vrouwen in verwachting zijn lopen ze meer kans op deze ontstekingen doordat de hormoonspiegel stijgt. Dit zorgt voor rood en gezwollen tandvlees en bloedingen tijdens het poetsen. Tandplak is de oorzaak van deze problemen. Door de zwangerschapshormonen reageert je lichaam hier overgevoelig op en kan je sneller last krijgen van ontstekingen. Zwangerschapsgingivitis ontstaat vaak tussen de 2e en 8e maand van de zwangerschap. Over het algemeen is deze tandvleesontsteking bij vroegtijdige ontdekking goed te behandelen.

Zwangerschapsparodontitis

Als zwangerschapsgingivitis niet behandeld wordt kan dit uiteindelijk leiden tot parodontitis, een ernstige ontsteking aan het tandvlees en het kaakbot. Hierbij worden de vezels aangetast en gaat het kaakbot verloren. Dit is niet alleen nadelig voor jezelf maar ook gevaarlijk voor je ongeboren kindje, omdat de bacteriën hierbij ook in je bloedbaan terecht kunnen komen.

Risico’s voor de moeder

Als je gevoelig blijkt te zijn voor parodontitis kan dat tijdens de zwangerschap escaleren met als gevolg versnelde afbraak van kaakbot en bindweefsel. Hierdoor zal er zo weinig kaakbot overblijven dat tanden en kiezen los kunnen gaan staan in de kaak en in het ergste geval niet meer te redden zijn. Door de bacteriën die in de bloedbaan terecht komen kunnen er ook andere gezondheidsrisico’s ontstaan zoals o.a. verminderde weerstand, hartfalen, longklachten, herseninfarct en slecht in te stellen waarden bij diabetici.

Risico’s voor de baby

Tijdens de zwangerschap kan deze parodontale ontsteking grote risico’s voor je kindje met zich mee brengen. Bij je ongeboren kind kan de ontsteking zorgen voor een vroeggeboorte of een (te) laag geboortegewicht. Hierdoor heeft de baby zich niet volledig kunnen ontwikkelen in de baarmoeder. Dit heeft mogelijk invloed op de neuropsychologische ontwikkeling van het kindje omdat bepaalde delen van de hersenen dan nog niet volgroeid zijn. Zwangerschapsgingivitis en parodontitis is een aandoening waar je dus zeker niet te licht over moet denken!

! Zwangere vrouwen met parodontitis hebben 2 tot 7 keer meer risico op vroeggeboorte !

Voorkomen en wat kan je zelf doen?

Het is daarom erg belangrijk om het ontstaan van zwangerschapsgingivitis en parodontitis te voorkomen. Dit kan je doen door je gebit iedere dag goed schoon te houden. Voor tips om je mondgezondheid op peil te brengen en te houden kunt u ook altijd (preventief) een afspraak maken bij de mondhygiënist. Let ook zelf goed op bepaalde symptomen zoals rood en gezwollen tandvlees, bloedend tandvlees bij poetsen of eten, loszitten van tanden of kiezen en terugtrekkend tandvlees. Ook een vieze smaak of een slechte adem kan duiden op parodontitis. Heb je last van één of meerdere van deze klachten neem dan contact op met uw tandarts of mondhygiënist.

Behandeling tijdens de zwangerschap

Uit diverse onderzoeken is gebleken dat de parodontale behandeling het beste vroeg in het 2e trimester (vanaf 13 weken) kan plaatsvinden. Behandeling na de 20e week van de zwangerschap is mogelijk te laat om zwangerschapscomplicaties te voorkomen. Behandelingen voor parodontitis kunnen ook tijdens de zwangerschap plaatsvinden met lokale verdoving, dit is niet schadelijk voor uw kindje!

Fabels en Tips

• * Er gaan wel eens geruchten dat iedere zwangerschap een tand kost. Hoewel de kans op tandvleesproblemen groter is hoeft de zwangerschap bij een goede mondhygiëne de gezondheid van je gebit niet te beïnvloeden.

• * Door ochtendmisselijkheid eten vrouwen minder veel maar wel vaker. Hierdoor neemt de kans op gaatjes toe doordat het aantal eetmomenten toeneemt. Probeer vast te houden aan de reguliere eet- en drinkmomenten van maximaal 7x op een dag. Dit heeft een positieve invloed op je algemene gezondheid en de gezondheid van je gebit.

• * In de eerste maanden van de zwangerschap kan het voorkomen dat je vanwege ochtendmisselijkheid moet overgeven. Hoewel je waarschijnlijk geneigd bent direct je tanden te poetsen kan je beter even wachten. Het maagzuur etst zich namelijk in je tandglazuur waardoor het poreus en kwetsbaar wordt. Door direct te poetsen is de kans groot dat je het aangetaste glazuur wegpoetst. Het is daarom beter om je mond te spoelen met water of een fluoride mondspoelmiddel (zonder alcohol) en pas na een uur je tanden te poetsen.

• * Poets je tanden twee maal per dag gedurende twee minuten met een fluoridetandpasta na het ontbijt en voor het slapen gaan.

• * Reinig dagelijks, bij voorkeur ’s avonds, de ruimte tussen je tanden en kiezen met een tandenstoker, rager of flossdraad.

Risico’s na de bevalling

Een goede mondgezondheid is niet alleen belangrijk tijdens de zwangerschap maar ook na de bevalling! Bacteriën in de mond kunnen namelijk worden overgedragen van ouder op kind door speekseloverdracht en door het delen van gebruiksvoorwerpen zoals een speentje, fles of bestek.

! Bent u zwanger of heeft u een kinderwens? Laat dan op tijd uw gebit checken door uw tandarts of mondhygiënist !